2024 жылғы Жолдау және Қазақстандағы АЭС құрылысы: Болашақтың жаңа энергиясы
2024 жылғы Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауында елдің энергетикалық болашағына қатысты маңызды мәселелер көтерілді. Жолдау ел экономикасының әртараптандырылуы және энергияға тәуелділікті төмендету жолындағы басты мақсаттарды айқындады. Осы тұрғыда атом электр станцияларының (АЭС) құрылысы ерекше назарға алынды.
АЭС құрылысы: Неге қазір?
Қазақстанда атом электр станциясы салу мәселесі бірнеше жылдан бері талқыланып келеді. Елдің уран қорының молдығы және энергетикаға деген ішкі сұраныстың артуы АЭС-тің маңыздылығын арттырады. 2024 жылғы Жолдауда Президент бұл бағытта нақты қадамдар жасау қажеттігін атап өтті, себебі АЭС — Қазақстанның энергетикалық тәуелсіздігін нығайту және тұрақты даму жолындағы негізгі шешімдердің бірі.
Бүгінгі таңда Қазақстан электр энергиясын негізінен көмір мен газдан алады. Алайда бұл ресурстардың шектеулігі және әлемдік нарықтағы тұрақсыздық елдің энергетикалық қауіпсіздігіне қатер төндіреді. Осыған байланысты атом энергиясын пайдалану еліміздің экономикалық дамуы үшін стратегиялық маңызды қадам болмақ.
АЭС құрылысы туралы референдум
АЭС құрылысының қажеттілігі мен болашағы туралы қоғамда көп пікірталас жүріп жатыр. Осыған байланысты, үкімет халықтың пікірін ескеруді және шешім қабылдауды ашық түрде жүргізуді мақсат етіп отыр. Қазақстанда атом электр станциясын салу туралы түпкілікті шешімді қабылдау үшін 6 қазанда ұлттық референдум өткізу жоспарлануда.
Бұл референдум Қазақстан тарихындағы маңызды оқиғалардың бірі болмақ. Ол қоғамның атом энергетикасына деген көзқарасын анықтауға және АЭС салу мәселесін халықтық келісім негізінде шешуге мүмкіндік береді. Референдумның өткізілуі биліктің халықпен ашық диалог жүргізуге, халықтың пікірі мен мүдделерін ескеруге деген ниетін көрсетеді.
Қазақстанның АЭС құрылысына дайындығы
Қазақстан АЭС құрылысына қажетті барлық шарттарға ие: табиғи ресурстар, ғылыми әлеует, мамандандырылған кадрлар және халықаралық тәжірибе. Уран қоры бойынша әлемдегі жетекші ел ретінде, Қазақстан АЭС үшін отынмен өзін-өзі қамтамасыз ете алады. Сонымен қатар, елімізде атом энергиясы саласындағы ғылыми-зерттеу институттары мен тәжірибелі мамандар жеткілікті.
Қазақстанның АЭС салу тәжірибесі болмағанымен, ел халықаралық ұйымдармен және атом энергетикасы саласындағы көшбасшы елдермен тығыз байланыста жұмыс істеуге дайын. Әсіресе, Франция, Жапония, Оңтүстік Корея сияқты елдермен ынтымақтастық орнату Қазақстанға АЭС құрылысының қауіпсіздік стандарттарын және тиімділігін қамтамасыз етуде үлкен көмек береді.
АЭС құрылысының артықшылықтары
- Энергетикалық тәуелсіздік:Қазақстан өз энергия көздерін әртараптандыру арқылы шетелдік отын импортына тәуелділікті азайтады. АЭС арқылы өндірілетін энергия отандық өндірістің дамуына және ішкі нарықты тұрақтандыруға мүмкіндік береді.
- Экономикалық тиімділік: АЭС салу Қазақстан экономикасының түрлі секторларына жаңа инвестициялар тартып, жаңа жұмыс орындарын құруға, инфрақұрылымды жаңартуға мүмкіндік береді. Әсіресе, машина жасау, химия өнеркәсібі және құрылыс салаларында өсім күтілуде.
- Экологиялық тұрақтылық: АЭС көмірқышқыл газын шығармайды, бұл жаһандық жылыну мен климаттық өзгерістерге қарсы күресуге үлес қосады. Экологиялық тұрғыдан алғанда, атом энергиясы жаңартылатын энергия көздеріне қарағанда көп артықшылықтарға ие, себебі оның тұрақты әрі үзіліссіз жұмыс істеуі мүмкін.
Қорыта айтсақ, 2024 жылғы Жолдау Қазақстанның энергетикалық саясатына жаңаша серпін беріп, АЭС құрылысының болашағы туралы нақты жоспарларды алға қойды. 6 қазандағы референдум Қазақстанның атом энергетикасына қатысты халықтың пікірін тыңдап, болашаққа бағытталған шешімді бірге қабылдауға мүмкіндік береді. Атом электр станциясының құрылысы — экономикалық өсімге, энергетикалық тәуелсіздікке және экологиялық тұрақтылыққа қол жеткізудің маңызды құралы. Бұл шешім Қазақстанның болашақ ұрпақтарына таза және қауіпсіз энергия көзін қамтамасыз етуге бағытталған маңызды қадам болып табылады.
А. Алтынбеков
газет тілшісі