Нашақорлық – тек жеке адамның емес, тұтас қоғамның әлеуметтік, демографиялық және экономикалық қауіпсіздігіне тікелей әсер ететін аса өзекті әрі қауіпті мәселе. Есірткіні заңсыз тұтыну мен тарату қоғамдық тәртіпке нұқсан келтіріп қана қоймай, елдің интеллектуалдық және еңбек әлеуетін төмендетеді. Сондықтан бұл құбылыспен жүйелі және кешенді деңгейде күресу – мемлекеттік органдардың, құқық қорғау құрылымдарының және бүкіл қоғамның ортақ міндеті.
Қауіптің масштабы және оның салдары
Соңғы жылдары нашақорлықтың жасару тенденциясы байқалып отыр. Жасөспірімдер мен жастар арасында есірткіге қызығушылықтың артуы – интернетте есірткі жарнамасының көбеюімен, синтетикалық заттардың қолжетімділігімен және бақылаудан жасырынатын арналардың кеңеюімен байланысты. Есірткіге тәуелділіктің салдары тек денсаулықтың нашарлауымен шектелмейді: қылмыс санының өсуі, отбасының күйреуі, білім алудың тоқтауы, еңбек өнімділігінің төмендеуі – бұл қоғамға келетін кешенді залалдың тек бір бөлігі.
Мемлекеттік саясат және қабылданған шаралар
Қазақстанда есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі болып табылады. Ұлттық заңнамада есірткіні өндіру, сақтау, тасымалдау және сату әрекеттеріне қатысты қылмыстық жауапкершілік күшейтілген. Полиция департаменттері синтетикалық есірткі зертханаларын анықтау, тарату арналарын бұзу, әлеуметтік желілердегі жарнамаларды бұғаттау жұмыстарын тұрақты түрде жүргізеді.
Бұған қоса, елімізде нашақорлықтың алдын алу мақсатында білім беру ұйымдарында жүйелі профилактикалық түсіндіру жұмыстары өткізіледі. Мектептер мен колледждерде психологтар мен мамандардың қатысуымен тренингтер, дәрістер ұйымдастырылып, жастардың бос уақытын тиімді өткізуге бағытталған жобалар енгізілуде.
Медициналық көмек және әлеуметтік қолдау
Есірткіге тәуелді азаматтарға медициналық-әлеуметтік көмек көрсету жүйесі де жыл сайын жетілдірілуде. Қазақстандағы наркологиялық қызмет орталықтары емдеу, сауықтыру, психологиялық қолдау көрсету бағытында жұмыс істейді. Нашақорлықтан арылу тек медициналық емдеумен шектелмейді, оны қайта әлеуметтендіру, отбасымен байланысын қалпына келтіру, еңбекке бейімдеу шаралары қатар жүруі тиіс.
Қоғамдық жауапкершілік
Нашақорлықпен күрестің тиімділігі тек мемлекеттік органдардың жұмысына ғана байланысты емес. Әр отбасының, әрбір азаматтың жауапкершілігі жоғары болуы қажет. Балалардың тәрбиесіне көңіл бөлу, олардың айналасындағы қауіпті ақпарат көздерін бақылау, отбасы ішінде сенімді орта қалыптастыру – алдын алудың маңызды тетігі.
Нашақорлық – мемлекет, қоғам және жеке адам үшін ортақ сын-қатер. Онымен күресу кешенді, жүйелі және үздіксіз жүргізілгенде ғана нақты нәтижеге қол жеткізуге болады. Заңнаманы жетілдіру, қылмыстық схемаларды жою, жастар арасында профилактика жүргізу және тәуелді азаматтарға қолдау көрсету – осы бағыттағы басты стратегиялық қадамдар. Ұлт денсаулығын сақтау – ел болашағын сақтау деген сөз.