Алаяқтардың жаңа тәсілі: «Алдын ала төлем жіберіңіз, кейін жалпы сомадан шегереміз» деген алдау белең алып барады
Соңғы уақытта еліміздің әр өңірінде азаматтарды «алдын ала төлем» арқылы алдап кету фактілері жиілеп кетті. Алаяқтар түрлі қызмет көрсететін немесе тауар сататын адамдардың атынан шығып, «әзірге сіз алдын ала төлем жіберіп қойыңыз, кейін жалпы сомадан шегереміз» деген желеумен ақша талап етеді. Жәбірленушілер көбіне жылдам шешім қабылдап, белгісіз тұлғаларға қаражат аударып жіберген соң ғана алданып қалғанын түсінеді.
Мамандардың айтуынша, алаяқтар өздарын курьерлік қызмет өкілдері, интернет-дүкен сатушылары, жөндеу қызметін ұсынатын мамандар немесе мекемелердің қызметкерлері ретінде таныстырады. Олар алдын ала төлемді «тапсырысты бекіту», «жол шығынын төлеу», «қызметті броньдау», «тауарды жеткізу құнын растау» сияқты түрлі сылтаумен сұрайды. Ақша түскеннен кейін алаяқтар хабарсыз жоғалып, хабарласқан нөмірлер өшіріліп кетеді.
Құқық қорғау органдары азаматтарды ерекше сақ болуға шақырады. Әсіресе әлеуметтік желілер мен онлайн платформаларда танымайтын тұлғаларға ақша аударудан аулақ болу қажет. Кез келген қызметке немесе сатып алуға қатысты алдын ала төлем талап етілсе, мәліметтерді бірнеше рет тексеріп, ресми байланыс нөмірлерін пайдалану ұсынылады.
Сарапшылар бұл тәсілдің кең тарауына халықтың онлайн саудаға сенім артуы және жылдам шешім қабылдауға тырысуы себеп болып отырғанын айтады. Сондықтан қауіпсіздік ережелерін сақтау, белгісіз тұлғаларға банк деректерін бермеу және күмәнді жағдайларда дереу құқық қорғау органдарына хабарласу маңызды.
Адамдардың қаржылық сауаттылығын арттыру — мұндай алаяқтық схемалардың алдын алудың негізгі жолы. Әрбір азамат мұндай ұсыныстардың шынайы еместігін есте сақтап, «алдымен төлеңіз» деген талапқа ешқашан келіспеуі тиіс.