Жасанды интеллект – болашақтың тілі. Президент Жолдауы аясындағы жаңа бағдар
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылғы Қазақстан халқына арнаған Жолдауы – ел дамуының жаңа белесіне бағыт беретін тарихи құжат. Бұл жолғы Жолдауда Президент заманауи экономиканың, ғылым мен білімнің басты қозғаушы күші ретінде жасанды интеллектіні (AI) ерекше атап өтті.
Президент атап өткендей, әлем қарқынды өзгеріп жатқан заманда технологияны игеру мен оны дұрыс пайдалану – елдің тәуелсіздігін сақтаудың және бәсекеге қабілетті болудың басты шарты. Сондықтан жасанды интеллектіні меңгеру – бүгінгі ұрпақ үшін сауаттылықтың жаңа түрі болып отыр.
Мемлекет басшысы өз Жолдауында мектеп оқушыларына арналған цифрлық білім беру бағдарламаларын жаңартуды, соның ішінде жасанды интеллект негіздерін мектеп деңгейінен бастап үйретуді ұсынды. Бұл – уақыт талабы. Себебі болашақта медицинадан бастап ауыл шаруашылығына дейінгі барлық салада AI технологиялары кеңінен қолданылатын болады. Ал ол салаларда жұмыс істейтін болашақ мамандар — бүгінгі мектеп партасында отырған балалар.
Жасанды интеллект туралы білім беру – тек бағдарламалау не робототехника үйрету ғана емес. Бұл – оқушылардың сыни ойлауын, логикалық талдауын, деректермен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру.
Президент атап өткендей, ел болашағы – интеллектуалды ұлт қалыптастыруда. Ол үшін жастарды тек ақпарат тұтынушы емес, жаңа идея мен технологияның жасаушысы ету керек.
Мектептерде жасанды интеллектке арналған арнайы бағдарлама енгізу – осы бағыттағы алғашқы маңызды қадам болмақ. Мұндай бағдарлама балаларды жаңа заманның сұранысына бейімдейді. Мысалы:
• Оқушылар AI арқылы ақпаратты талдау, деректермен жұмыс істеу, роботтар мен алгоритмдер құрастыру сияқты дағдыларды үйренеді;
• Мұғалімдер жаңа цифрлық әдістемелер арқылы оқыту сапасын арттырады;
• Мектептерде инновациялық зертханалар мен STEM орталықтары дамиды;
• Ал ең бастысы – балалардың бойында жауапты технологиялық мәдениет, яғни жасанды интеллектіні адам игілігі үшін пайдалану түсінігі қалыптасады.
Президенттің бастамасы — бұл жай ғана білім беру реформасы емес, елдің интеллектуалдық әлеуетін арттыруға бағытталған стратегиялық шешім. Бүгінде дамыған елдердің бәрі AI саласына ерекше мән беріп отыр. Қазақстан да осы бағытта өз жолын табуы қажет.
Сондай-ақ, Жолдауда айтылғандай, жасанды интеллект этикасын да үйрету маңызды. Технологияны қолдануда адамгершілік пен жауапкершілік қағидаттарын сақтау – жаңа ұрпақтың басты міндеті. Бұл – тек техникалық білім емес, рухани мәдениет пен азаматтық сана қалыптастырудың да бір бөлігі.
Болашақта жасанды интеллект мамандарының рөлі дәрігер, мұғалім, инженер секілді маңызды кәсіптермен тең болады. Сондықтан мектеп қабырғасынан бастап оқушыларды осы бағытқа бейімдеу – елдің экономикалық қауіпсіздігі мен инновациялық дамуының кепілі.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев айтқандай,
«Жасанды интеллект – бұл жай технология емес, ол болашақ экономикасының өзегі. Біз балаларымызды жаңа дәуірдің тіліне үйретуге міндеттіміз».
Осылайша, жасанды интеллектіні ерте жастан оқыту – Қазақстанның келешекте цифрлық державаға айналуының алғышарты. Бұл бағдарлама арқылы біздің балалар тек технологияны қолданушы емес, оны жасаушы, жетілдіруші тұлғаға айналады.
Ендеше, Президент бастамасын қолдау – әрбір ата-ананың, ұстаздың және қоғамның ортақ міндеті. Өйткені балаларға инвестиция салу – елдің ертеңіне инвестиция салу.